همشهری آنلاین- فرشاد شیرزادی: داریوش مهرجویی را معمولاً با فیلم‌هایی نظیر «گاو»، «هامون» و «اجاره‌نشین‌ها» به یاد داریم. این فیلمساز برجسته اما شعر هم می‌سرود، ترجمه می‌کرد و دستی در تألیف و خلق رمان و داستان کوتاه داشت. در کارنامه کاری او ده‌ها فیلمنامه به چشم می‌خورد که در نوع خود شاخص و منحصر به فردند. کتاب «جهان هولوگرافیک» مهرجویی با اقبال عمومی مواجه بود و به چاپ هفتاد و یکم رسید. در این گزارش نگاهی کوتاه به ۵ کتاب مهم مهرجویی داریم.
یک- «جهان هولوگرافیک» اثر مایکل تالبوت
«جهان هولوگرافیک» یا «نظریه‌ای برای توضیح توانایی‌های فراطبیعی ذهن و اسرار ناشناخته مغز و جسم» اثری است به قلم «مایکل تالبوت» که در آن اظهار داشته: جهان خود یک هولوگرام غول پیکر است. به این شکل در کتاب «جهان هولوگرافیک»، «مایکل تالبوت» تجارب فراطبیعی ذهن، مساله‌های تئوری کوانتوم، ماورا الطبیعه و سایر معماهای حل نشده بدن و مغز را تشریح می کند.
«جهان هولوگرافیک» که دارای یک پیشگفتار قوی و روشن کننده هم هست، اثری برجسته است که نتیجه‌گیری‌های هیجان انگیز آن همچنان با پیشرفته ترین یافته های روز فیزیک، کیهان‌شناسی و نظریه ریسمان ثابت می شود.
تقریبا همه با هولوگرام آشنایند -تصاویر سه بعدی که با کمک لیزر در فضا پخش می‌شوند. دو تن از شناخته شده‌ترین متفکران دنیا معتقدند که جهان ممکن است یک هولوگرام غول پیکر باشد؛ یعنی به معنای واقعی کلمه نوعی تصویر یا ساختاری است که حداقل تا حدی توسط ذهن انسان ایجاد شده است. «دیوید بوهم» و «کارل پربرام» که اولی فیزیکدان دانشگاه لندن، شاگرد اسبق انیشتین و از برجسته‌ترین فیزیکدان‌های کوانتومی جهان است و دومی متخصص مغز و اعصاب استنفورد، و یکی از معماران درک مدرن ما از مغز، روش جدید و قابل توجهی در نگاه به جهان ایجاد کرده‌اند. نظریه آنها نه تنها بسیاری از رمز و رازهای حل نشده فیزیک بلکه رخدادهای اسرارآمیزی نظیر تله‌پاتی، تجارب فراطبیعی ذهنی و تجربه‌های نزدیک به مرگ، رویاهای «شفاف» و حتی تجارب عرفانی و مذهبی مانند احساس وحدت کیهانی و شفابخشی را توضیح می دهد.
دو- هامون
حمید هامون که با همسرش، مهشید، دائم کش مکش دارد زندگی کابوس گونه خود را مرور می‌کند. او که مشغول نوشتن رساله‌اش درباره عشق و ایمان است، در پی دوست قدیمی و مرادش علی عابدینی می‌گردد. خانه و کاشانه را ترک می‌کند و دست به اعمال دیوانه‌واری می‌زند. او در حالتی پریشان، در پی شکایت‌هایش، خود را به امواج دریا می‌سپارد، اما عابدینی او را نجات می‌دهد. همچنین، این کتاب که بر اساسش فیلم هم ساخته است، به دغدغه‌های جوانان روشنفکر بعد از انقلاب می پردازد؛ میان دنیاخواهی و آرمان‌خواهی. تصویری از آرمان‌خواهی که به دلیل حبّ دنیوی (زیبایی و...) در تلاطم است و درمقابل، علی عابدینی فردی که تکلیفش با خودش مشخص است و دنیا را فدای آرمان‌ها و عقایدش کرده است. مهرجویی خود می‌گوید که داستان این فیلم با الهام گرفتن از «بوف کور» صادق هدایت نوشته شده است.
سه- آن رسید لعنتی
«آن رسید لعنتی» مانند « به خاطر یک فیلم بلند لعنتی» رمانی است که مهرجویی نوشته است. این رمان درباره سردرگمی و کلاف باز نشدنی مشکلات انسان‌ها در زندگی شهری است؛ حتی می‌توان گفت نقدی بر بروکراسی و زندگی مدرن است. با آنکه شهری که داستان در آن می‌گذرد تهران است، اما اتفاقات داستان در هر شهر بزرگی می‌تواند رخ دهد. در لابه‌لای این داستان با انسان‌های مختلفی برخورد می‌کنیم که همه غرق در مشکلات خودند. همه می‌خواهند به هم کمک کنند اما هیچ یک توان حل مشکلات خود را هم ندارد.
چهار- سفرنامه پاریس عوج کلاب
این کتاب شامل دوسفرنامه به قلم مهرجویی است؛ سفرنامه اول تلفیقی بین واقعیت و خیال است و شخصیت‌ها حقیقی نیستند، اگر هم هستند اسم‌هایشان خیالی است و ماجرای سفر (یا به قول مهرجویی تبعید خودخواسته) کارگردانی به پاریس است در سال‌های ۱۹۸۱ تا ۱۹۸۵ میلادی. کارگردانی ایرانی برای شرکت و اکران فیلمش در کن راهی فرانسه می‌شود، اما فیلم به خاطر شرایط بحرانی کشور و تصمیم عوامل کانون پرورش فکری به جشنواره نمی‌رسد. پاریس ماجرای زندگی کارگردان و خانواده‌اش در پاریس و ماجرای اطرافیانشان است. این نوشته شرح زندگی بسیاری از ایرانیان در آن دوره زمانی خاص در خارج از ایران است که با قلم روان و شیوای مهرجویی نوشته شده است.
پنج- در خرابات مغان
در خرابات مغان دومین رمان داریوش مهرجویی که توسط نشر قطره در سال ۱۳۹۱ چاپ شد. مهرجویی در دومین رمانش کوشیده است با گره زدن اندیشه‌ها در بافت روایت داستانی خود به این موضوع بپردازد که با این همه دشمنی وخشونت واختلاف مذهبی و مسلکی می‌توان در کنار هم با عشق زندگی کرد؟ آیا می‌توان جدا و برکنار از مسائل سیاسی به عشق و دین و عرفان پرداخت؟ در این رمان دو دلداده دانشجوی دانشگاه پنسلیلوانیا در فیلادلفیا که یک پسر ایرانی مسلمان و یک دختر کاتولیک ایتالیایی‌تبار را شامل می‌شوند، درکشاکش اندیشه و ایمان درگیر عشق عمیقی می‌شوند و می‌خواهند به زندگی مشترک بپردازند تا این که رویداد خونبار ۱۱ سپتامبر پیش می‌آید. آنها به سیاست کاری ندارند. حال پرسش اینجاست که آیا سیاست با زندگی و عشق و ایمان این دو دلداده کنار می‌آید؟ در توضیح این رمان می‌توان گفت، رمانی است درباره عشق، دین، فلسفه، سیاست، خشونت و... زندگی!
نظر شما